Opera in kersttijd tussen de boeken: een perfecte combinatie
De opera Suor Angelica van Giacomo Puccini, op ‘derde kerstdag’, tussen een paar miljoen boeken in het magazijn van Steven Sterk in Gorredijk. Hoe brengen we die drie lijnen bij elkaar?
Een boek onder de kerstboom is een eerste link. Bij mij was dat dit jaar het prachtige kleine boekje Goedheid voor het oprapen van Margriet van der Kooi, die jarenlang columns voor deze krant schreef.
Het boek wil ons de ogen openen voor zoveel goedheid om ons heen, in een donkere wereld. En dan zijn we meteen al bij Kerst: Gods goedheid kwam in eigen persoon onder ons.
Van goedheid naar schoonheid is een kleine stap. En voor velen is de schoonste schoonheid muziek. Niet voor niets wordt er nergens in de Bijbel zoveel gezongen als rondom Maria en Jezus. Diezelfde Maria, die aan het eind van Puccini’s opera zich manifesteert na een intense en verdrietig verhaal over een moeder en een zoon. ‘Wees gegroet, Maria, vol van genade, de Heer is met u. Gij zijt de gezegende onder de vrouwen. En gezegend is Jezus, de vrucht van uw schoot.’ Het zijn de eerste woorden van de opera.
Strengheid en genade
Dirigent Arnaud Oosterbaan en de zijnen namen ons woensdagavond mee in het verhaal van zuster Angelica. Een verhaal van strengheid en genade. Een verhaal van trouw en moederliefde. Het verhaal van door en verlossing. Het eerste gedeelte van de opera is vooral een ensemblestuk. Niemand van de zangeressen (er komen geen mannelijke zangers aan te pas) komt uit het geheel naar voren als centrale figuur.
En de uitvoering weerspiegelt dat: alle zang is even fraai, en het orkest voegt zich er naadloos bij. Pas nadat de tante van zuster Angelica ten tonele komt, verandert dat en worden de schijnwerpers fel op Angelica gericht. De Portugese sopraan Sílvia Sequeira groeit dan uit tot de ster van de avond, met haar tante Carina Vinke krachtig tegenover haar. Het orkest ondersteunt en stuwt de voortgang, en versiert het geheel met een aaneenschakeling van fraaie solo-elementen.
Geneeskrachtige kruiden
Tussen de stellingen met boeken kon de enscenering verder eenvoudig zijn. Boek en opera verbonden zich naadloos, met mooie details, zoals zuster Angelica, altijd met geneeskrachtige kruiden in de weer, die het boek Mijn 1000 soort tuin in haar handen houdt.
Kerst, boeken, muziek. Het verhaal uit het Boek der boeken, dat ons de ogen wil openen voor wat goed en schoon is, voor genade en verlossing. En een opera die ons ontroerd naar huis stuurt. De derde kerstdag was er een mooie dag voor.
Friesch Dagblad – Dingemans van Wijnen – 29 december 2023